تبیین جایگاه و ویژگی‌های انحصاری اهل ‌بیت(ع) در کلام امام حسین(ع)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران.

چکیده

از مهم‌ترین وظایف مسلمانان، شناخت راهنمایان حقیقی دین اسلام است. یکی از مراحل کسب این معرفت، آشنایی با جایگاه و مقام اهل بیت(ع) و ویژگی‌های انحصاری ایشان است. از آنجا که بخشی از منابع دینی، کلمات و سخنان بر جای مانده از امامان شیعه(ع) است، از این‌رو، در این پژوهش تلاش شده با استفاده از روش تحلیل محتوا به‌عنوان یکی از روش‌های تحقیق میان‌رشته‌ای و متن محور، به مطالعۀ بخشی از احادیث و روایات بپردازیم و با استفاده از کلمات نورانی آن بزرگواران، به شناخت آن‌ها نائل شویم. در این پژوهش، بخشی از روایات اعتقادی امام حسین(ع) مطالعه‌شده که بیانگر نکات قابل توجهی دربارۀ جایگاه حقیقی و ویژگی‌های انحصاری اهل بیت(ع) است. بررسی یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد تأکید بر موضوع اهل بیت(ع) و تلاش برای تبیین جایگاه حقیقی آن‌ها به‌مثابه راهنمایان حقیقی دین اسلام، بالاترین فراوانی را در مجموع کلمات آن امام همام داشته است. از منظر امام حسین(ع)، مقام معلّمی همه موجودات، کسب بالاترین مقام در عبودیّت و تسلیم الهی بودن، دست‌یابی به مقام عصمت و برخورداری از حقّ مودّت ازجمله ویژگی‌های انحصاری اهل‌ بیت(ع) است.

کلیدواژه‌ها


قرآن کریم، ترجمه محمد مهدی فولادوند.
ابن سعد، محمد بن سعد. (1376ق). الطبقات الکبری. بیروت: دار بیروت.
باردن، لورنس. (1375). تحلیل محتوا. مترجم: ملیحه آشتیانی و محمد یمنی دوزی. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
بیهقی، ابوبکر احمد بن الحسین. (1344ق). السنن الکبری. حیدر آباد هند: مجلس دایره‌المعارف النظامیه.
جانی پور، محمد. (1390). اخلاق در جنگ (تحلیل محتوای مکاتبات امیر المؤمنین علیو معاویه). تهران: دانشگاه امام صادق g .
سبحانی، جعفر. (1385). الموجز فی اصول الفقه. ترجمه و شرح: علی عدالت. قم: نصایح.
شریفی، محمود [ و دیگران]؛ معهد تحقیقات باقر العلوم g  منظمه الاعلام الاسلامی.(1373). موسوعة کلمات الامام الحسین g . قم: دارالمعروف.
عترت دوست، محمد. (1400). «گونه‌شناسی و منبع‌یابی قدرت نرم در قرآن کریم». فصلنامه قدرت نرم. سال11. پیاپی27. صص:219-242.
عزتی، مرتضی. (1376). روش تحقیق در علوم اجتماعی. تهران: موسسه تحقیقات اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس.
عطاردی قوچانی، عزیزالله. (1376). مسند الامام الشهید ابی عبدالله الحسین بن علی (ع). تهران: عطارد.
فیروزان، توفیق. (1360). روش تحلیل محتوا. تهران: آگاه.
فیض، علیرضا. (1363). مبادی فقه و اصول. تهران: دانشگاه تهران.
کریپندورف، کلوس. (1378). مبانی روش شناسی تحلیل محتوا. مترجم: هوشنگ نائینی. تهران: روش.
کلینی، ابو جعفر محمد بن یعقوب. (1407ق). الکافی. تهران: دار الکتب الاسلامیه.
کیوی، ریمون؛ کامپنهود، لوک وان. (1381). روش تحقیق در علوم اجتماعی. مترجم: عبد الحسین نیک گهر. تهران: توتیا.
مجلسی، محمد باقر . (1412ق). بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار (ع) . تهران: دار الکتب الاسلامیه.
محمدی ری‌شهری، محمد. (1388). دانشنامه امام حسین (ع) . قم: دارالحدیث.
مولوی نیا، محمد جواد. (1386). تاریخ چهارده معصوم (ع) . قم: موسسه انتشاراتی امام عصر(عج).